FILTRY I OSŁONY PRZECIWSŁONECZNE.
Zadaniem filtrów fotograficznych jest możliwie wierne oddanie skali barw przyrody na emulsji błony w czarno-białym obrazie.
Emulsja ta — nawet powszechnie stosowana emulsja panchromatyczna, czyli wszechbarwoczuła — oddaje niektóre barwy przyrody znacznie jaśniej lub ciemniej niż je widzi nasze oko.
Aby temu zapobiec, stosujemy zakładane na obiektyw filtry, które przepuszczają w pełni kolory odpowiadające barwie filtru (lub pokrewne), redukując działanie promieni o innych barwach (zwłaszcza dopełniających). Powoduje to pewną stratę ilości światła przechodzącego przez obiektyw (stąd konieczność przedłużania czasu naświetlania przy użyciu filtrów).
W praktyce uniwersalnej stosuje się tylko niektóre rodzaje filtrów, a zwłaszcza odcienie żółtych oraz żółtozielonych i pomarańczowych; filtry o innym zabarwieniu służą do celów specjalnych.
Nie można jednak mówić z pełną ścisłością o filtrach „dwukrotnych” lub „trzykrotnych”, gdyż przedłużenie czasu naświetlania zależy nie tylko od gęstości danego filtru, ale również od rodzaju i jakości emulsji błony, od światła słonecznego (np. w górach lub nad morzem), pory dnia (barwa światła słonecznego), pogody (chmury) itd.
W praktyce wystarczy, że stosując dany filtr i błonę panchromatyczną zwiększamy czas naświetlania, jaki byłby potrzebny bez użycia filtru, dwu- trzykrotnie itd.
Wprawdzie głównym zadaniem filtrów jest poprawienie niewłaściwego oddania barw przyrody przez emulsję błony, jednak mogą zajść przypadki, w których stosuje się filtr, aby rozmyślnie uwydatnić określoną barwę przyrody lub aby przytłumić inną. Jeżeli fotografujemy, np. zielony obiekt na czerwonym tle i wiadomo, że przy wiernym oddaniu tych barw w czarno-białej skali oba obiekty wyjdą w jednakowym tonie, trzeba starać się tak dobrać filtr, aby jedna z tych barw na zdjęciu była znacznie jaśniejsza, druga zaś znacznie ciemniejsza.
W pierwszym przypadku będzie mowa o filtrze korekcyjnym, w drugim o filtrze kontrastującym. Aby podkreślić różnicę w ich działaniu, można — bardzo potocznie — powiedzieć, że filtr korekcyjny służy do spotęgowania wierności oddania w skali czarno-białej poszczególnych barw tak, jak je widzi nasze oko. Filtr kontrastujący natomiast, niejako „fałszuje” ten stosunek barw, podkreślając te, na których nam zależy, a przytłumiając inne.