Fotografia małoobrazkowa.
Fotografia małoobrazkowa jest stosunkowo młoda. Prototypem aparatu małoobrazkowego była Leica fabryki Ernst Leitz w Wetzlarze (Niemcy), skonstruowana w roku 1914 przez Oskara Barnacka. Ukazała się ona na rynku w roku 1925, dając początek fotografii małoobrazkowej, a także długiej serii aparatów wyposażonych później w sprzężony z obiektywem dalmierz i wymienne obiektywy.
Fotografię małoobrazkową wykonuje się na błonie o szerokości 35 mm, typu kinowego, na której przez połączenie dwóch klatek znormalizowanego obrazu kinowego 18 X 24 mm otrzymuje się obraz 24 X 36 mm, powszechnie przyjęty w fotografii małoobrazkowej.
Aparat małoobrazkowy z dalmierzem, cieszący się dużą popularnością, jest dziś nadal jednym z dwóch zasadniczych typów (rysunek).
Rysunek. Aparat małoobrazkowy z dalmierzem (Leica).
Drugi zasadniczy typ aparatów małoobrazkowych oparty jest na prototypie, jakim była Kine-Exakta 24 X 36 mm, skonstruowana przez fabryką Ihagee w Dreźnie w roku 1936, jako jednoobiektywowa lustrzanka małoobrazkowa (rysunek).
Rysunek Kine-Exakta.
Dalszy jej rozwój przyniósł wymienne obiektywy, pryzmat pentagonalny, matówkę połączoną z dalmierzem klinowym (Zeiss Messlupe) lub mikrorastrem oraz automatyczną przysłonę w obiektywach. Popularność tego typu aparatu przewyższa dziś zainteresowanie aparatem z dalmierzem.
Ten typ aparatu znalazł się na drugim planie, pomimo doskonałości jego konstrukcji, i nawet słynna fabryka Leitza ostatnio buduje również aparat Leicaflex, będący połączeniem klasycznej Leiki z lustrem, matówką i pryzmatem pentagonalnym (rysunek).
Rysunek. Leicaflex fabryki Leitz.
Udoskonalenia lat ostatnich (automatyzacja pomiaru czasu naświetlenia oraz jego pomiar poprzek obiektyw) dotyczą głównie lustrzanki małoobrazkowej. Natomiast pełną automatyzację pracy, bez potrzeby troszczenia się o czas naświetlenia, przysłonę i odległość, umożliwiają zwłaszcza aparaty z dalmierzem, lecz bez matówki.
Tak więc lustrzanka jest niezastąpiona tam, gdzie fotograf dąży do komponowania obrazu w czasie wykonywania zdjęcia i do artystycznych ujęć tematu, gdzie stara się tak zbudować obraz, aby nie musieć operować w czasie powiększenia wycinkami, lecz wykorzystać cały negatyw.
Aparat z dalmierzem jest szybszy w pracy, łatwiej nim operować w fotografii sportowej i nastawiać na ostro, ponadto jest mniejszy, lżejszy i bardziej poręczny.
Porównanie właściwości aparatu z dalmierzem i lustrzanki z pryzmatem.
| Aparat z dalmierzem | Aparat lustrzany z pryzmatem |
| Celownik dający mały obraz fotografowanego przedmiotu.
Ciche działanie mechanizmu (brak lustra).
Konieczność sprzężenia obiektywów z dalmierzem. Daje niniejszą gwarancję dokładnego nastawienia na ostro przy użyciu teleobiektywu (za mała baza pomiarowa). |
Matówka dająca obraz o pełnej wielkości i ostrości.
Ruchome lustro komplikujące budowę i wymagające wielkiej precyzji konstrukcji. Pryzmat dający obraz jasny, nieodwrócony, na matówce aparatu trzymanego na wysokości oka. Przysłona automatyczna, pozwalająca na nastawienie na ostro przy pełnym otworze obiektywu. Obiektywy wymienne nie potrzebują sprzężenia z dalmierzem. Dokładniejsze nastawienie na ostro przy użyciu teleobiektywu. |
| Aparat z dalmierzem | Aparat lustrzany z pryzmatem |
| Mniejsza zależność od ostrości widzenia oka fotografa.
Potrzebny wbudowany dalmierz.
Paralaksa utrudniająca pracę z bliska.
Nie pozwala na ocenę głębi ostrości, gdyż dalmierz daje się ustawiać na ostro tylko na jedną płaszczyznę. Utrudnia kompozycję obrazu, brak matówki. Trudności przy zdjęciach z bliska i reprodukcyjnych |
Ostrość widzenia oka fotografa decyduje o ostrości obrazu.
Możliwość stosowania lupy nastawczej lub mikrorastru w matówce. Brak paralaksy, łatwość stosowania pierścieni pośrednich i dodatkowych wyciągów mieszkowych przy zdjęciach z bliska. Pozwala na ocenę głębi ostrości przy nastawieniu na ostro. Umożliwia kompozycję artystyczną obrazu na matówce. Bardziej wrażliwy na uszkodzenia (mechanizm lustra). |