OGNISKOWA OBIEKTYWU
Obiektywy stosowane w lustrzankach małoobrazkowych są układami wielosoczewkowymi, tworzonymi na drodze żmudnych obliczeń i prób.
Najważniejszą cechą obiektywu jest jego ogniskowa. Od jej długości zależy wielkość obrazu przedmiotu: im dłuższa ogniskowa, tym większy obraz. Zastosowanie obiektywów z różnymi ogniskowymi jest wtedy potrzebne, gdy trudno zbliżyć się do przedmiotu lub oddalić od niego. Efekt zbliżenia uzyskuje się przez stosowanie długiej ogniskowej, efekt zaś oddalenia — przez stosowanie krótkiej. Długość ogniskowej wyrażona w centymetrach lub milimetrach wyryta jest na oprawie obiektywu.
Między długością ogniskowej a rodzajem obrazu zachodzi ścisła zależność, a mianowicie:
| Długa ogniskowa | Krótka ogniskowa |
| Duży obraz na matówce | Mały obraz na matówce |
| Mały kąt widzenia obiektywu | Duży kąt widzenia obiektywu |
| Przedmiot zdjęcia w dużej skali, mało tła dookoła, obraz stosunkowo „płaski”. Stosować ją należy do dalekich motywów oraz tam, gdzie przy zdjęciu z bliska zachodzi obawa perspektywy nienaturalnej (portrety). | Przedmiot zdjęcia w małej skali, dużo tła dookoła, przy zdjęciu z bliska obiekty pierwszoplanowe robią wrażenie nadmiernie dużych w stosunku do tła, a przy zdjęciach budynków wrażenie zniekształcenia i zwichnięcia proporcji krawędzi. Obiektywy te należy stosować tam, gdzie przy dłuższej ogniskowej obiekt nie mieści się na matówce (wnętrza, wysokie budynki z bliska). |
Za „normalną” ogniskową uważa się taką, której długość równa jest mniej więcej przekątnej danego formatu negatywu.
W lustrzankach małoobrazkowych jako „normalne” stosuje się ogniskowe 40 mm, 45 mm i 58 mm, najczęściej jednak ogniskową 50 mm.
Zestaw obiektywów wymiennych.
Obiektywy wymienne, to teleobiektywy, obiektywy o długiej ogniskowej lub obiektywy szerokokątne.
Teleobiektywy mają zwykle ogniskową od 100 mm do 135 mm; obiektywy o ogniskowej 75 mm — 85 mm nie są jeszcze uważane za teleobiektywy, lecz za obiektywy uniwersalne o dłuższej ogniskowej; 135 mm — to typ uniwersalnego teleobiektywu, a następnie 180, 200 aż do 500 mm — teleobiektywy do celów specjalnych, a wreszcie 500 mm — 1000 mm — teleobiektywy o konstrukcji lustrzanej.
Długość ogniskowej w obiektywach szerokokątnych typu uniwersalnego wynosi zwykle 30 mm — 35 mm. Budowane są również obiektywy szerokokątne o szczególnie krótkiej ogniskowej między 15 mm — 30 mm.
Za przykładem kinematografii pojawiły się na rynku obiektywy o zmiennej ogniskowej, tzw. transfokatory, pozwalające na operowanie ogniskowymi 35 mm — 85 mm lub 85 mm — 200 mm, itd.
Transfokator Zoomar Yoigtlandera.
Pierwszym obiektywem o zmiennej ogniskowej był wyprodukowany w zakładach Voigtlandera Zoomar 1:2,8; f=36 mm — 82 mm do celów fotografii małoobrazkowej. Przez proste przesuwanie skali na tubusie zmienia się ogniskową w szerokich granicach bez zmiany jasności otworu względnego, niezależnie od wybranej ogniskowej. Zmiana ogniskowej odbywa się jednostajnie, a nie w skokach od jednej do drugiej, a pomimo tej zmiany otwór względny obiektywu pozostaje zawsze ten sam.
Transfokatory są stosunkowo drogie, ale często wygodniejsze niż komplet złożony z trzech obiektywów, tj. o normalnej ogniskowej, obiektywu szerokokątnego i teleobiektywu. Są one specjalnie budowane do małoobrazkowych lustrzanych aparatów z matówką i pryzmatem pentagonalnym.