PRZYRZĄD UNIWERSALNY
Fotografom zainteresowanym makrofotografią i reprografią potrzebne są tzw. przyrządy uniwersalne produkowane w Polsce oraz między innymi przez fabryki w NRD (Balgengerat, Pentaoon; Vielzweckgerat Ihagee). Są to masywne kolumny metalowe na desce podstawowej. Można na nich przesuwać urządzenia, w które wstawia się aparat fotograficzny, w ten sposób, że jego czołówka łączy się przez ruchomy mieszek z czołówką przyrządu, w którą wkręca się obiektyw aparatu (lub obiektyw specjalny).
Rysunek. Przyrząd uniwersalny do aparatów Exa i Exakta (reprodukcja małych oryginałów).
Wyciąg mieszka, jak i odległość obiektywu od deski podstawowej daje się precyzyjnie regulować, co pozwala na zmianę w bardzo szerokich granicach skali, w jakiej obiekt będzie oddany na matówce. Ponadto gwarantuje absolutną równoległość płaszczyzny błony i płaszczyzny deski podstawowej, na której kładziemy fotografowany przedmiot lub reprodukowany tekst czy ilustrację.
Po obu bokach deski podstawowej znajdują się dwa lub cztery reflektory jednostajnie ją oświetlające.
Tego rodzaju przyrządy pozwalają na wygodną, szybką i bardzo precyzyjną pracą w makrofotografii i reprografii. Wiele kłopotów sprawia reprodukowanie aparatem umieszczonym na statywie przyczepionych do ścian druków i ilustracji lub fotografowanie małych przedmiotów aparatem z obiektywem skierowanym w dół.
W kraju wyrabiane są przyrządy do reprografii, oparte na kolumnie powiększalników Krokus lub kompletne, z kolumną oraz urządzeniami do zamocowania aparatu i reflektorami.