ZASTOSOWANIE FILTRÓW

ZASTOSOWANIE FILTRÓW.

Fotografując stare obrazy, sprzęty, kolorowe meble, porcelanę i dokumenty (np. dla wykrycia fałszerstwa), trzeba stosować wiele rodzajów filtrów o różnych barwach i odcieniach.

Natomiast w codziennej praktyce fotografa prasowego, portrecisty lub amatora, można ograniczyć się do jednego lub dwóch filtrów. W tych warunkach potrzebny jest jeden filtr żółtozielony lub żółty, przedłużający mniej więcej trzykrotnie czas naświetlania i jeden kontrastujący, najlepiej jasnopomarańczowy, przedłużający czas naświetlania czterokrotnie.

Do codziennego użytku wystarczają te dwa filtry. Dopiero do specjalnych celów trzeba postarać się o inne filtry. I tak przy fotografowaniu w wysokich górach duże usługi oddaje filtr ultrafioletowy, niemal bezbarwny, nie przedłużający czasu naświetlania, który usuwa nadmiar ultrafioletowych promieni słonecznych. Zastosowanie w tych warunkach normalnego filtru żółtego dałoby zbyt silny efekt, a mianowicie wyeliminowałoby niemal zupełnie błękit nieba, dając obraz nieba w kolorze czarnym, a inne części krajobrazu w barwach zbyt jasnych.

Pomarańczowy lub jasnoczerwony filtr stosowany jest także przy zdjęciach dalekich panoram, zmniejsza bowiem zamglenie dali i pozwu la na wyraźniejsze odtworzenie odległych przedmiotów.

Gdybyśmy dla uzyskania szczególnie silnego działania filtru chcieli zastosować posiadane dwa jaśniejsze (np. jasno i ciemnożółty lub dwa jasnożółte), możemy założyć jeden na drugi i wówczas przedłużenie czasu naświetlania obliczamy mnożąc współczynniki obu filtrów przez siebie. Jednakże sposób ten nie jest wskazany, bo otrzymujemy zbyt wiele refleksów i możliwe jest pogorszenie ostrości obrazu.

Współczesne błony panchromatyczne są już na tyle doskonałe, że w normalnych warunkach dają zupełnie dobre wyniki nawet bez filtru.

Filtry znajdujące się w sprzedaży są wykonane ze szkła barwionego. Mają one oprawą do nakładania na obiektyw (PZO) lub do wkręcania w gwint przedniej soczewki obiektywu (Panchromar). Ponieważ obiektywy lustrzanek małoobrazkowych mają na ogół znormalizowane oprawy, jeden filtr nadaje się zwykle do obiektywów o różnych ogniskowych lub różnych jasnościach, i to zarówno do nakładania, jak i do wkręcania. Te ostatnie są wygodniejsze w użyciu, gdyż nie zarysowują oprawy.

Pokrywanie powierzchni filtrów warstwą przeciwodblaskową (warstwa T) nie daje szczególnych korzyści. Badania straty światła przez odbicie (refleksy) wykazały, że są one małe, nie wchodzą więc w rachubę przy normalnej tolerancji błony. Wynoszą, zależnie od barwy, kilka procent całości światła przechodzącego przez filtr. Natomiast szkodliwe refleksy odbite od powierzchni filtrów, a mogące wpłynąć ujemnie na klarowność obrazu są tak słabe, że w ogóle nie dają na emulsji śladów obrazu.

Pomimo całej doskonałości nowoczesnych emulsji, filtry są nieodzowną częścią sprzętu fotograficznego, i to zarówno filtry korekcyjne, stosowane w codziennej praktyce zawodowej oraz amatorskiej, jak i filtry kontrastujące, przeznaczone do celów specjalnych. Wielu doświadczonych fotografów zakłada nawet na obiektyw dwukrotny filtr żółty, zdejmując go tylko w wyjątkowych przypadkach (zdjęcia nocne, użycie innego filtru, portret nie wymagający użycia filtru).